دشمن‌شناسانِ دوست‌فراموش |سرمقاله 1

وحید جلیلی

1.لا یکلف الله نفسا  الا وسعها. تکیلف‌گرایان همواره در گشایش‌اند چرا  که تکلیفی جز استفاده از وسع ندارند. آنکه در غربت و مظلومیت در یک قدمی‌شهادت است می‌کوشد آنچه رضای اوست انجام دهد و آنکه در اوج قدرت و حشمت ظاهری است نیز. تکلیف گرایان نه دلتنگی‌شان دائمی ‌است و نه شرایط بیرونی بر ذهنشان مهر می‌زند و دست و زبانشان را به بند می‌کشد و اختیارشان را سلب می‌کند. هر محیطی و هر شرایطی آماده واکنشی از سوی مومنان است   ودر هیچ محیط و هیچ شرایطی مومن بی‌وسع نیست چرا که یا مامور به شکر است یا مامور به صبر و این هر دو ادای تکلیف است.

2.لا یکلف الله نفسا  الا وسعها. تکلیف‌گرایان وسع‌شناس و فرصت‌محورند.آنها مکلفند که هیچ فرصت و ظرفیت و قابلیت و امکان و ابزاری را که در اختیار دارند مهمل و معطل نگذارند و اگر نیم‌نگاهی به تهدیدها دارند در کار “اعدوا لهم مااستطعتم” اند. تهدید را می‌بینند اما بلافاصله به استطاعت‌های خود متوجه می‌شوند و هر آنچه در توان دارند را به روز و آماده و فعال و موثر نگه می‌دارند. استعداد یاب‌اند و استطاعت جو. هیچ استطاعتی نه برای مقابله با تهدیدها بلکه برای تهدید متقابل (ترهبون به عدو الله و عدوکم) از چشمان بصیر و نافذشان دور نمی‌ماند. آنها که از فهرست کردن توان‌ها و فرصت‌ها و استعدادها و ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایشان در گریزند تکلیف‌گرایان نیستند.

3.محافظه‌کاران برخلاف تکلیف‌گرایان تهدید محورند و فرصت ناشناس. تنها برای رفع تهدیدها و حفظ آنچه هست حال به میدان آمدن پیدا می‌کنند. ظرفیت‌های جهان و قابلیتهای زمان و مکان و استعدادها و توانهای انسان را برای تحقق تکالیف الهی در نمی‌یابند چراکه همت‌های پست و چشمان کم‌سو دارند . بیش و پیش  از آنکه فرصت‌ها  را در نظر آورند از تهدیدها بیم می‌پراکنند. صدها بار در "دشمن شناسی" منبر می‌روند  و یک بار در "دوست‌شناسی" کلمه‌ای نمی‌گویند.